ຕອນທີ 4: ພະຍາພົມພັກດີໄປຄອງເມືອງໂຂງອີກເທື່ຶອຫນຶ່ງ

Chapter 4:

Instead of punishment by Bangkok,  Phagna Phomphakdy was praised.  He then came back to rule Muang Khong.   He described his journey to Meuang Khong (Don Khong) passing many towns and forests.  Once reaching Meuang Khong he exerted his power over all other local rulers.   He summoned the local rulers of Ban Dan, Vapikhamthong, Ubon, Sisaket, Phoukhan, Attapeu to join him on his hunt for the Kha tribesmen, the savages as he called it.   Predominantly were the Radai and Gnaheun tribes (note: Kommadam, a famous rebellion against the French was a Gnaheun, the descendant of the escapee).

ຕອນທີ ໔: ພະຍາພົມພັກດີໄປຄອງເມືອງໂຂງອີກເທື່ຶອຫນຶ່ງ
ແຕ່ນັ້ນ ພະຍາພົມພັກດີເຈົ້າ          ບັງຄົມລາເລີກ
ກັບຕ່າວຕັ້ງ                      ມາແທ້ບໍ່ນານ
ກ໋ຈຶ່ງ ຮອດແຫ່ງຫ້ອງ               ເຖິງເມືືງນະຄອນຣາຊ
ຂຶ້ນຢູ່ຫ້ອງ                       ໂຮງກວ້າງແຫ່ງຕົນ
ເຈົ້າກ໋ ເນົາແຫ່ງຫ້ອງ               ສີມານະຄອນຣາຊ
ເດືອນຫນຶ່ງແລ້ວ                  ເລີຍລຳ້ລ່ວງໄປ
ມັນກ໋ ຈັດຫມູ່ແກ້ວ                ໂຍທາລັດເລັ່ງ
ມາພຳ່ພ້ອມ                    ຕາມເຈົ້າຊູ່ນາຍ ແທ້ແລ້ວ
ພ໋ຍາມແລ້ວ                     ມຫາໄຊຍ້າຍອອກ
ເຈົ້າກ໋ ເຕືອນບ່າວກ້າ               ເດີນຫນ້າກ່ອນພົນ
ເສີນໆຊ້າງ                      ແຊງງອນຄາດເຄື່ອນ
ອົງອາດເຈົ້າ                     ທົງແລ້ວຂີ່ໄປ
ສຽງກະດິງກ້ອງ                   ອຣັນຍາແຖວເຖື່ອນ ພຸ້ນເຢີ
ຂ້າມທົ່ງກວ້າງ                   ມູນຊົ້ງກວ່າງເກີຍ
ເຈົ້າກ໋ ວອຍໆຂ້າມ                ແດນເມືອງຫຼາຍຍ່ານ ໄປແລ້ວ
ອອກໂຄກກວ້າງ                  ໄຟໄຫມ້ປ່າແປນ
ຜໍ່ເຫັນ ດວງດອກໄມ້               ຮັງອະຣວນຫອມອ່ອນ ພຸ້ນເຢີ
ຍາມເມື່ອ ລົມພັດຕ້ອງ              ຂະຈອນຟົ້ງພຸ່ງຜາຍ
ໂພນໂດກ ຈັບກິ່ງກ້ານ              ຮ້ອງຮ່ຳສຽງວອນ
ຊົມສະອອນອົກ                   ດອກຮັງບານຮັ້ງ
ຈິກແຄມຄ້ອມ                    ກະຍອມຫອມດອກກະບາກ
ກ້ານກ່ອງສ້ອຍ                  ພຽງພົ້ວຈໍ່ຈີ
ສະກຸນີເຄົ້າ                      ເຊີຍຊົມດວງດອກ
ເຮຮຳ່ຮ້ອງ                     ສຽງຮ້ອງອິ່ນອອຍ
ລາງຕົວ ອອຍຊົມຊູ້                ຊູສອງຮັກຮ່ວມ
ຮັກຮ່ວມຊ້ອນ                    ຊົມປ້ອງຊ່າງປອງ
ສອງສຖິດໃກ້                     ພິຣົມຮັກຮ່ວມ
ຮັກຮູບ ນ້ອງສົມເສບຊ້ອນ           ແຮມຣັ້ງຮົ່ມຮັງ
ບາຄານເຈົ້າ                     ຄອຍຫຼັງສຸດຜໍ່
ເຈົ້າກ໋ ໄປບໍ່ຢັ້ງ                   ຫຼາຍມື້ຖີບຄາວ
ເລີຍເລົ່າ ກາຍຫົນຫ້ອງ             ພູຂັນຂນັນດ່ານ
ກ໋ຈຶ່ງ ເຖິງແມ່ນຳ້                 ຂອງກວ້າງຍ່ານຍາວ
ເຈົ້າກ໋ ໄປນັ່ງຕ້ອນ                 ດອນໂຂງຂນັນຢູ່ ຫັ້ນແລ້ວ
ກ໋ບໍ່ ມິຢ່ອນຢ້ານ                  ໃຜແທ້ທໍ່ໃຍ
ເມືອງໃດ ຍັງຂັດຂວ້າງ       ບໍ່ມີຫວັງຕິດຕໍ່ ໄປແລ້ວ
ມັນຈັກ ຂຳເຂືອກຮ້ອນ        ເມືອງເຈົ້າວຸ່ນວາຍ ແທ້ແລ້ວ
ມັນຫາກ ລືກູແລ້ວ                 ພະຍາພົມນະຄອນຣາຊ ຈິງແລ້ວ
ອັນວ່າ ເມືອງຫມູ່ນີ້                ກູໄວ້ກ໋ຈຶ່ງຍັງ ແທ້ແລ້ວ
ແຕ່ນັ້ນ ເຈົ້າກ໋ແປງຕາໃຊ້            ໄປເຖິງທຸກແຫ່ງ
` ບອກສຳ່ຂ້າ                   ຂຸນທ້າວຫມູ່ພະຍາ
ຕັ້ງແຕ່ ຫົວເມືອງຫມັ້ນ ຄຳທອງປັດຂາດ
ຈັດຫມູ່ຊ້າງ                ຄົນພ້ອມເລັ່ງມາ
ອັຕປືພ້ອມ                ແສນປາງບ້ານດ່ານ
ບອກໃຫ້ ຈັດສຳ່ຂ້າ         ຕຽມໄວ້ຢ່ານານ ທຽວເທີ້ນ
ພູຂັນພ້ອມ                ອຸບົນສີສະເກດ
ຈັດເລັ່ງເຂົ້າ                ມາແທ້ຊູ່ເມືອງ
ທັງກັບ ປາສັກພ້ອມ          ຈຳປາປັດຂອດ
ຈັດເລັ່ງເຂົ້າ                ມາພ້ອມຊູ່ເມືອງ
ເຮົາຈັກ ໄປຕີຂ້າ            ເມືອງຣະແດຂັດແຂກ ຈິງແລ້ວ
ເຂົານັ້ນ ຂ້າປ່າຮ້າຍ          ບໍ່ມີຮູ້ບາບບຸນ ແທ້ແລ້ວ
ຮວມພົນແລ້ວ              ເຖິງຍາມຍ້າຍອອກ
ຍາບໆແສ້                 ຄົນເຄົ້າຄັ່ງທາງ
ເສີນໆຊ້າງ                ພັງພາຍໄຫຼຫຼັ່ງ ໄປແລ້ວ
ຮອດດ່ານຂ້າ               ເຂົາເຕັ້ນແຕກທະລາຍ
ເຂົາກ໋ ຈັດກັນໄດ້            ມາຕັນຜົກຢູ່
ເຂົາກ໋ ຍິງຫນ້າໄມ້           ມາແທ້ສວ່ານສົນ
ຂ້າຣະແດພ້ອມ             ທັງຫມູ່ຍາເຫີນ
ເຂົາກ໋ ມວນກັນມາ          ລັດທາງພູຄ້ອຍ
ແຕ່ນັ້ນ ພະຍາພົມເຈົ້າ        ເຕີນພົນທຸກຫມູ່
ສູຈຶ່ງ ປະດັບແຕ່ງຕັ້ງ         ຕົນແທ້ຊູ່ຄົນ ທຽວເທີ້ນ
ຄ້ອມປ່າວແລ້ວ             ເລີຍລັ່ນສະບູຫຼວງ
ຄືດັ່ງ ພູຜາເພ              ເກື່ອນລົງທລາຍມ້າງ
ຂ້າຕື່ນເຕັ້ນ                ປົບແລ່ນພລັນຫນີ
ເຂົາກ໋ ປະຂອງເສັຽ          ຫມູ່ປືນທັງຫນ້າ
ເຂົາກ໋ ໄປຊອກລີ້            ຕົນຢູ່ບໍ່ມີຕີງ
ເຈົ້າກ໋ ເອົາກຳລັງ           ແວດເອົາເລີຍໄດ້
ສາມສີ່ບ້ານ                ຈັບເອົາປັດຂອດ
ຍັງປ່ອຍຫນ້ອຍ             ເອົາໄດ້ສ່ວນຫຼາຍ ແທ້ແລ້ວ
ໄດ້ມາກແລ້ວ               ກັບຕ່າວຄືນມາ
ເຖິງເມືອງໂຂງ             ຈອດພາຍຮຽງຮ້ານ
ຫົວເມືອງພ້ອມ             ທູນເມືອລາເລີກ
ຮອດແຫ່ງຫ້ອງ             ເມືອງບ້ານຊູ່ພະຍາ